Prof. Dr. Yusuf Ziya Kavakçı, 22 Haziran 1938 Sakarya, Hendek’te dünyaya gelmiştir. Küçük yaşta Kur’ân-ı Kerîm’i ezberleyip Hasırcılar Kur’an Kursunda Tecvit, Kıraat, Arapça, Tefsir, Hadis, Fıkıh ve diğer İslami ilimler alanlarında tahsil görmüştür. Vaiz ve müftülük sınavlarına girerek İstanbul’un Fatih ve Beyoğlu bölgelerinde müezzin, imam ve vaiz olarak görev yapmıştır.
Lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Yüksek İslam Enstitüsünde tamamladıktan sonra doktorasını yine İstanbul Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih bölümünde yaptı. İstanbul Üniversitesi İslam Araştırmaları Enstitüsü ve Erzurum Atatürk Üniversitesi’nde Tefsir, Hadis, Fıkıh gibi bölüm başkanlıkları vazifelerinde bulunmuştur. 1980 yılında profesör oldu.
Philadelphia ve Cambridge gibi üniversitelerde misafir öğretim üyesi olarak çalıştı. 1988 yılında gittiği Amerika’nın Texas eyaletinde uzun yıllar din görevlisi ve İslami ilimler hocası olarak görev yaptı.
Kavakçı, hâlen emekli öğretim üyesi olarak İstanbul ve Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültelerinin İngilizce İlahiyat bölümlerinde derslere girmektedir.
Çok sayıda Türkçe kitabının yanı sıra Islam, Islamic Law of Inheritance gibi İngilizce eserleri mevcuttur.